پیشگیری انتظامی از جرم با الهام از عهدنامه مالک اشتر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه تهران.

چکیده

پیشگیری از جرم یکی از مهم‌ترین وظایفی است که در جمهوری اسلامی ایران بر عهدۀ نیروهای انتظامی نهاده شده است؛ این نیروها زمانی می‌توانند به هدف استقرار نظم، امنیت و تامین آسایش عمومی و فردی نائل شوند که در راستای پیشگیری تمهیدات لازم را بیندیشند. در نظام‌های حقوقی مختلف راهکارهای متفاوتی برای دستیابی به پیشگیری انتظامی ارائه شده که اگر این راه‌کارها با آنچه در عهدنامۀ مالک اشتر مورد مقایسه قرار گیرد، عظمت و معجزه‌آسا بودن آنچه در عهدنامه در این زمینه آمده مشخص می‌شود. از لابه‌لای توصیه‌های امیرمؤمنان× در سه زمینه ویژگی‌های لازم برای نیروهای انتظامی، وظایف فرماندهان در قبال نیروهای تحت امر و رابطه و رفتار مطلوبی که این نیروها می‌بایست با مردم داشته باشند، می‌توان به کارآمد و مترقی‌ترین راهکار در نیل به هدف پیشگیری انتظامی دست پیدا کرد؛ مقالۀ حاضر تلاش دارد تا چگونگی و روشی که می‌توان برای پیشگیری انتظامی از جرم در عهدنامۀ مالک اشتر مورد استفاده و بهره‌برداری قرار داد را ارائه نماید. 

کلیدواژه‌ها


  • منابع و مآخذ

    • قرآن کریم.
    • نهج‌البلاغه، گردآوری سید رضی، تصحیح صبحی صالح، قم، دار الهجره.
    • ابن‌طاووس، علی بن موسی، 1409 ق، اقبال الاعمال، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
    • اربلی، علی بن عیسی، 1381 ق، کشف الغمة، تبریز، مکتبة بنی‌هاشمی.
    • انواری، حسین، 1394، راهبردهای مدیریت در نظام اسلامی، تهران، امیرکبیر.
    • باشمیل، محمد احمد، 1394 ق، من معارک الاسلام الفاصله: فتح مکه، بیروت، دار الفکر.
    • بخاری، محمد بن اسماعیل، 1420 ق، صحیح البخاری (همراه شرح ابن‌جوزی)، قاهره، دار الحدیث.
    • پاینده، ابوالقاسم، 1337، نهج الفصاحه، تهران، اسلامیه.
    • جرداق، جرج، 2010 م، الامام علی صوت العدالة الانسانیه، بیروت، اندلس.
    • جعفری، محمدتقی، 1386، حکمت اصول سیاسی اسلام، تهران، مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه محمدتقی جعفری.
    • جعفری، مهدی، 1373، مسند فاطمه، قم، جلیل.
    • حر عاملی، محمد، 1414 ق، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، آل‌البیتعلیهم‌السلام .
    • حیدری نیک، مسعود، 1386، حکومت از دیدگاه نهج‌البلاغه، قم، سبط النبیصلی‌اللّه علیه و آله.
    • دلشاد تهرانی، مصطفی، 1388، دلالت دولت: آیین نامه حکومت و مدیریت در عهدنامه مالک اشتر، تهران، دریا.
    • سبحانی، جعفر، 1376، فروغ ولایت، قم، مؤسسه امام صادقعلیه‌السلام.
    • شرف‌الدین موسوی، عبدالحسین، 1386 ق، اجوبة مسائل جارالله، نجف اشرف، نعمان.
    • صالحی مازندرانی، محمدعلی، 1380، دولت جاوید، قم، صالحان.
    • طبری، محمد، بی‌تا، تاریخ الامم و الملوک، اردن، بیت الافکار.
    • عسقلانی، احمد، بی‌تا، فتح الباری بشرح صحیح البخاری، ریاض، بیت الافکار.
    • فاضل لنکرانی، محمد، 1425 ق، الدولة الاسلامیه، قم، مرکز فقهی ائمه اطهارعلیهم‌السلام.
    • کلینی، محمد بن یعقوب، 1388 ق، الکافی، تهران، اسلامیه.
    • مشایخ فریدونی، محمدحسین، 1366، نظرات سیاسی نهج‌البلاغه، تهران، بنیاد نهج‌البلاغه.
    • مظفر، محمدحسن، 1396 ق، دلائل الصدق، قاهره، دار المعلم.
    • وتر، ضاهر، 1374، مدیریت نظامی در نبردهای پیامبر اکرمصلی‌اللّه علیه و آله، ترجمه اصغر قائدان، تهران، صریر.
    • ورّام، ابن‌ابی فراس، بی‌تا، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورّام، قم، فقیه.