TY - JOUR ID - 59621 TI - روش‌شناسی مواجهه امام علی(ع) با فرهنگ اخلاقی جاهلیت در نهج‌البلاغه JO - فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های نهج البلاغه JA - RNB LA - fa SN - 1735-8051 AU - قاسمپور, محسن AU - شناسوند, پروین AD - دانشیار دانشگاه کاشان AD - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج. Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 16 IS - 2 SP - 65 EP - 90 KW - جاهلیت KW - اخلاق KW - نهج البلاغه KW - فرهنگ KW - خشونت DO - N2 - مطالعه چیستی فرهنگ اخلاقی جاهلیت و واکاوی ابعاد گونه‌گون آن یکی از موضوعات قابل بررسی و زمینه‌ساز شناخت بهتر آموزه‌های قرآن و حدیث است. نظام اخلاقی برآمده از عقیده و تفکر جاهلیت، در نهج البلاغه بازتاب یافته و مواضع امام× در برابر دین و عقیده و اخلاق جاهلی از مجموعه فرمایش‌هایشان کاملاً آشکار است. در این پژوهش فقط فرهنگ اخلاقی جاهلیت از منظر امام مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ نگارندگان می‌کوشند مواجهه امام علی× با آن فرهنگ را به سه روش توصیفی، ارزش داورانه و انکاری تحلیل کنند. بدین‌سان این پژوهش به این دستاورد رسیده که امام در نهج البلاغه به نفی و انکار کامل اخلاق جاهلی پرداخته است و هیچ بعدی از ابعاد اخلاق جاهلی را مورد تأیید قرار نداده‌اند. این دیدگاه به‌ویژه در مقایسه با تحلیل دیگر نویسندگانی همچون ایزوتسو ـ که در باب جاهلیت پژوهش‌هایی داشته ـ متمایز است؛ چرا که آنان در شرح مفاهیم اخلاقی جاهلی و با ذکر صفاتی مثل سخاوت و شجاعت جاهلی گاهی خواسته‌اند آنها را به‌عنوان نقاط برجسته اخلاقی آن عصر ـ در میان انواع ویژگی‌های منفی اخلاقی ـ برجسته سازند، اما در نهج البلاغه و از زاویه نگاه امام صفات مذکور نیز، در خدمت غرور و اهداف شخصی قبیله‌گرایانه به‌عنوان مصداق بارز اخلاق منفی جاهلانه توصیف شده است. UR - https://www.nahjmagz.ir/article_59621.html L1 - https://www.nahjmagz.ir/article_59621_76e6d0ac206b8e39b76e1a27d3fa534e.pdf ER -