بنیاد بین المللی نهج البلاغهفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه1735-805117120180421.تمهیدات سلوک تا شهود در نهجالبلاغه با تأکید بر شرح ابنمیثم93066098FAمحمدجواد رودگردانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.Journal Article20170824شهود علم الیقینی و بالاتر شهود حق الیقینی خدای سبحان و جلوات جمیل و مظاهر زیبایش در هستی، زمانی امکانپذیر است که سیر و سلوکی متناظر به شهود یادشده تحقق یابد. نهج البلاغه که حامل معارف عمیق و عریق، حقایق بلیغ و أنیق در ساحت سلوک تا شهود است، برخی از آن معارف صائب و صادقش تبیینکننده تهمیدات سلوکی برای نیل به مقام شهود است. اگرچه مقامات معنوی و منازل سلوکی نیز در این کتابی که موصوف به «برادر قرآن» و «فراتر از کلام مخلوق و فروتر از کلام خالق» شد در نهایت قوام و غنای علمی و عبارتی بیان شده است، اما پرسش این است که چه تمهیداتی برای سلوک تا شهود لازم است که نهج البلاغه آنها را توصیف و توصیه کرده و ابن میثم به تفسیر آنها اهتمام ورزیده است؟ در نوشتار حاضر تنها به بعضی از تمهیدات بینشی، گرایشی و کنشی مبتنی بر شرح ابن میثم بر نهج البلاغه پرداخته شده است. برونداد آن درحقیقت مقولاتی مانند یقظه، اراده، ریاضت، خلوت، صمت و آنگاه مراقبت، محاسبت و معاقبت نفس را برای نیل به مقام عبودیت از رهگذر عبادت است.بنیاد بین المللی نهج البلاغهفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه1735-805117120180421.غایتِ هستی براساس آموزههای نهجالبلاغه314666099FAزهره سعیدیاستادیار پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.Journal Article20171003بر اساس آموزههای امام علی× هدف از خلقت انسان، تحقق انسانیت در پرتو اخلاق است که منجر به رضایت خدای متعال میگردد. خدای سبحان برای تحقق این غایت، جهان طبیعت را آفریده و افزون بر آن دین را برای تحقق غایت مذکور بر بشر عرضه کرد. بهرغم آنکه تصور میشود غایت دین، سعادت اخروی است و لازمه آن چشمپوشی از سعادت دنیوی است، امام علی× نشان میدهد که غایت دین، پس از آگاهی و پیوند دادن بشر به امر متعالی، در وهله نخست ایجاد سعادت دنیوی در چارچوب اخلاق است که لازمه آن از یکسو فضیلتمندی و تقواورزی و از سوی دیگر بهرهمندی شایسته از مواهب دنیوی است و غایت آن در وهله دوم تحقق سعادت اخروی است، ازاینرو بشر موظف است انسانیت را ارتقاء بخشد، بیآنکه لازم باشد از دنیا چشمپوشی کند، حتی میتوان ادعا کرد انسان در صورتی شایسته سعادت اخروی میگردد که نخست سعادت دنیویِ مبتنی بر اخلاق را ایجاد کرده باشد.بنیاد بین المللی نهج البلاغهفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه1735-805117120180421.روششناسی رویکرد امام علی(ع) در طرح گفتمان غدیر خم476466100FAسید علاالدین شاهرخیدانشیار دانشگاه لرستان.0000-0001-9041-1281Journal Article20170607واقعه غدیرخم مورد تایید کامل منابع شیعه و بسیاری از منابع اهل سنت است. پس از ماجرای سقیفه این امر الهی مورد چالش و بیتوجهی واقع گردید. با توجه به حاکمیت فضای خفقانآمیز، از آن پس مسئولیت ابلاغ غدیر و نشر آگاهی در مورد جایگاه امامت بر دوش امام علی× قرار گرفت. این مقاله درصدد است تا چگونگی پرداختن حضرت به موضوع غدیر و شیوه ورود ایشان به این موضوع و پرسشهای پیرامونی آن پاسخ دهد. یافتههای پژوهش بیانگر اهمیت غدیر از نظر امام× است و اینکه آن حضرت آگاهیبخشی به اقشار مختلف را در خصوص این موضوع ضرورتی انکارناپذیر دانسته و برای اطمینان آنان از استدلالهای مختلف استفاده نمود. طرح گفتمان اسلام در ماجرای غدیر توسط آن حضرت در اشکال گوناگون و بر پایه احقاق حق خود مطرح و پیگیری گردید. ثبات قدم در پیگیری این حق الهی به روشهای گوناگون انجام پذیرفت. از رحلت پیامبر| تا خلافت امام با توجه به فضای بسته موجود بیشتر فعالیتشان در اندک فرصتهای ممکن در شکل طرح موضوع غدیر و یادآوری آن به خلفا و برخی از خواص بود. پس از آن با آغاز خلافت چندساله ایشان و امکان دسترسی آزاد به اقشاری از جامعه، حضرت برای آگاهی نومسلمانان و نسل جدید و یادآوری به سابقان بارها غدیر را در محافل عمومی و با گواهی شاهدان در غدیر مطرح نمود.بنیاد بین المللی نهج البلاغهفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه1735-805117120180421.نقش اندیشهورزی در سبک زندگی اسلامی از منظر نهجالبلاغه658466102FAفاطمه جوانبختدانشجوی دکتری و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان.منصور پهلواناستاد دانشگاه تهران.حسن طارمی راددانشیار دانشنامه جهان اسلام. (بنیاد دائرةالمعارف اسلامی)Journal Article20171129سبک زندگی بهمعنای روش و شیوه خاص زندگی هر فرد و جامعهای است که مبانی و اصول معرفتی و اعتقادی خاص، نوع آن را مشخص کرده و سبک زندگی افراد را در جوامع از هم متمایز میکند. تفکر و تعقل از اصول مهم است که در تمام لایههای زندگی بهویژه سبک زندگی تأثیرگذار است. هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه اندیشهورزی و سبک زندگی اسلامی از منظر نهج البلاغه است تا بتوان بر اساس آن روش صحیح و صواب را در تمام امور زندگی انتخاب نمود و یا سبک زندگی را تغییر داد. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله تحلیلی و استنتاجی است که آموزههای امام علی× در نهج البلاغه را دستهبندی و تحلیل نموده است. در این پژوهش روش صحیح اندیشیدن، موانع اندیشهورزی، راههای تفکر و رابطه خردورزی با سبک زندگی در سطوح مختلف مانند تشخیص هدف کلی زندگی، سخن گفتن، رعایت آداب و ... بر اساس نهج البلاغه بررسی شده است.بنیاد بین المللی نهج البلاغهفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه1735-805117120180421.بررسی و تحلیل استعارههای شناختی نهجالبلاغه در حوزه دنیا و آخرت8510866103FAسید اکبر غضنفریاستادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم.مهری قادری بیباکدانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم.محمد جنتی فردانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم.Journal Article20170924استعاره شناختی از شیوههای زبانی برای بیان مفهومی خاص به واسطه مفاهیم دیگر است. غالباً مفاهیم انتزاعی ازجمله مواردی هستند که برای شناخت و معرفی مفهوم خاصی، نیاز به تشبیهات، کنایهها، استعاره و مجاز هست تا با به کارگیری مفاهیم عینی، معنای موردنظر به ذهن نزدیکتر و فهم آن ملموستر شود. با واکاوی استعارههای مفهومی مربوط به دنیا و آخرت میتوان بدین نتیجه رسید که مفاهیمِ عقلی مانند زندگیدنیوی، آخرت، مرگ، اعمالنیک، انسان و کارِ بد از طریق نگاشت آنها با حوزههای ملموسی چون گذرگاه، مقصدِ نهایی، کوچ، توشه، مسافر، موانع سفر مفهومسازی شدهاند. نهج البلاغه بهعنوان مهمترین منبع سخنان امیرمؤمنان× سرشار از استعارههای شناختی است. این نوشتار بر آن است تا با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی استعارههای شناختی سخنان امیرمؤمنان× درباره دنیا و آخرت بپردازد و حوزههای مفهومی سفر را برای سخن گفتن درباره دنیا و آخرت بهعنوان مفهوم مقصد مورد تحلیل قرار دهد. امام علی× با استفاده از مفاهیم مربوط به حوزه مفهومی سفر، با استفاده از استعاره به معرفی دنیا و آخرت پرداخته و انسان را از فریفته شدن به دنیا برحذر داشته و به روی آوردن به آخرت ترغیب نموده است.بنیاد بین المللی نهج البلاغهفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه1735-805117120180421.کارکرد عوامل پویایی در تصویرپردازی از مرگ در نهجالبلاغه10913066104FAزهرا فریداستادیار دانشگاه الزهرا (ع)فاطمه شاه علی رامشهکارشناس ارشد دانشگاه الزهراء ـ رشته زبان و ادبیات عربی.Journal Article20170907محمدرضا شفیعی کدکنی بهعنوان بنیانگذار جریان نقد ادبی معاصر در ایران، نسبت به جایگاه تصویر و ارتباط آن با خیال در انتقال تجربه شاعر به مخاطب، توجه فراوانی داشته و زوایای مختلف تصاویر ادبی و عناصر آن را مورد بررسی دقیق قرار داده است. همچنین وی در بررسیهای خود تصاویر را به دو بخش ایستا و پویا تقسیم کرده و معتقد است شاعر یا نویسنده هرچه بیشتر از عناصری مانند تشخیص، تضاد، رنگ و طبیعت در ساخت تصاویر استفاده کند، اثری پویاتر ارائه خواهد داد و هر چه میزان استفاده از این عناصر کمتر باشد متن به سوی ایستایی پیش خواهد رفت. این مقاله درصدد است تا به بررسی تصویرپردازی مرگ در نهج البلاغه با تکیه بر این دیدگاه بپردازد. نتایج تحقیق نشان میدهد امام علی× در تصویرپردازی مرگ بهعنوان آغاز مرحله جدیدی از حیات بشر، با استفاده از فعلهای حرکتی و مؤلفههای طبیعی در تشبیهها و استعارهها، همچنین انتخاب واژههای مناسب، صحنههایی پویا خلق کرده است تا ضمن تأکید بر قطعیت مرگ، مخاطب را با این مقوله مجرد آشنا سازد و راه را برای اندیشهورزی در این زمینه باز کند. همچنین تشخیصهای انسانی و حیوانی در این صحنهها، تعقیب و گریز دائمی مرگ و انسان را با تصاویر متحرک به نمایش میگذارند.بنیاد بین المللی نهج البلاغهفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه1735-805117120180421.تحلیل محتوایی و ساختاری نفرینهای نهجالبلاغه13115766105FAسیدرضا میراحمدیاستادیار دانشگاه سمنان.علی نجفی ایوکیدانشیار دانشگاه کاشان.فاطمه لطفی مفرددانشجوی دکتری دانشگاه کاشان.Journal Article20170525نفرین گونهای از سخن و نوعی واکنش گفتاری است که بنا به دلایلی از سوی شخصی نسبت به شخص یا اشخاص دیگر ایراد میگردد. این شکل از سخن در بسیاری از متون ادبی و دینی جایگاهی ویژه به خود اختصاص داده است. نهج البلاغه ازجمله متونی است که در مواردی از آن اینگونه ادبیات مورد استفاده قرار گرفته است. امیر بیان به پیروی از کلام خدای متعال و تحت تأثیر نزاهت قرآنی، در ایراد این گونه از کلام، جانب عفت را نگه داشته و حتی در برابر دشمنان و هنجارشکنان، با سبک ویژه خود، آبروی کسی را نریخته و پردهدری نکرده است، از آنروی که حضرت قصد بیدارسازی و تربیت مردم را داشته است و چون الگوی عملی دیگران بوده، در مرتبه عمل نیز خود به اصول و اخلاق اسلامی پایبند بوده است. نفرینهای حضرت علی× به سبب بهره نبردن از الفاظ سخیف و کوچهبازاری، رعایت مسئله فصاحت و بلاغت، توجه به واکههای القاگر و ... از نظر مضمون و ساختار اهمیت ویژهای دارد. در پرتو این مسأله، پژوهش حاضر بر آن است تا با نگاهی موشکافانه با شیوه تحلیلی ـ توصیفی، ضمن ارائه ساختار نفرینهای موجود در نهج البلاغه، آنها را در دو بعد فردی و جمعی از لحاظ مضمون و ساختار مورد بررسی قرار داده و زیبایی آنها را فرادید مخاطب قرار دهد.