هدف پژوهش حاضر بررسی شیوهی تفکر شیعی در تمایز با تفکر اهلسنت در خصوص مبانی، اصول، قواعد و پیشفرضهای قدرت سیاسی بود. در این راستا، با روش توصیفی – تحلیلی، قدرت سیاسی در تفکر امامت شیعی با تاکید بر امامت علی علیه السلام و در تفکر امامت سنی با تاکید بر رویکرد خاص اهلسنت به مسالهی خلافت مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع پیرامون تمایز معنای امامت در میدان معنایی شیعه و سنی میتوان گفت که نزد اهلسنت، امامت به معنای خلافت در نظر گرفته شده است. شیوهی استدلال اهلِسنت بر حکومت و قدرت سیاسی، عموماً بیرون شریعت و مستند به عرف و ضرورتهای عقلی است، هرچند که از شریعت بر نظریهی قدرت، استشهاد و مؤید میآورند. در مقابل، در تفکر شیعی، امامت مجموعه نقشهایی است که حول ولایت و مرجعیت دینی امام در نظر گرفته میشود و قدرت سیاسی یکی از آن نقشها خواهد بود. زمانی که مرجعیت دینی به عنوان وجه جامع مناصب امام در نظر گرفته شود، ولایت و مرجعیت سیاسی نیز حقِ امام معصوم خواهد بود. در این صورت، تصویر جدایی شئون امامت ازجمله زعامت و رهبری سیاسی جامعه از جایگاه مرجعیت دینی امام، نادرست است.
امینی نجفی، عبدالحسین ،1403ق، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب. ج1. بیروت: دارالکتاب العربی.
انصاری قمی، حسن ،1380ش، امامت نزد اهل سنت. در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج10، (زیر نظر)کاظم موسوی بجنوردی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
انصاری قمی، حسن ،1396ش، جستارهای تاریخی درباره تشیع. تهران: حکمت.
باقلانی، محمد بن الطیب أبوبکر ،۱۳۶۶ق، التمهید فی الرد علی الملحدة المعطلة و الرافضة و الخوارج و المعتزله. قاهره: محمود محمد خضیری و محمد عبدالهادی ابوریده.
بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر ، 1408ق، الفرق بین الفرق و بیان فرقة الناجیة منهم، بیروت: دارالجیل.
بلاذری، أحمد بن یحیى ،1417ق، انساب الاشراف،ج2. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
بوهلال، محمد ،1394ش، اسلام المتکلمین.ترجمه: علیرضا باقر ، تهران: نگاه معاصر.
حقدار، علیاصغر ،1384ش، قدرت سیاسی در اندیشه ایران. تهران: کویر.
مدرسی طباطبائی، سیدحسین ،1383ش، میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری، دفتر اول. ترجمه سید علی قرائی و رسول جعفریان، قم: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران.
مسعودی، علی بن حسین ، 1404ق، مروج الذهب و معادن الجواهر، ج3. قم: دارالهجره.
موسوی، سید مرتضی علی بن حسین ،1376، الذریعة الی اصول الشریعه، ج2. تحقیق:ابوالقاسم گرجی ، تهران: دانشگاه تهران.
مطهری، مرتضی ، 1366ش، امامت و رهبری، قم: صدرا.
یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب ، 1362ش، تاریخ یعقوبی، ج2.ترجمه محمد ابراهیم آیتی ، تهران: علمی فرهنگی.
مقالات
ابوزید، نصر حامد ، 1376ش، تاریخمندی، مفهوم پوشیده و مبهم. ترجمه و تحقیق: محمدتقی کرمی نقد و نظر، شماره4، سال سوم، ص 375-328.
موحد، محمدعلی ،1395ش، سی سال پس از پیغمبرصلیاللّه علیه و آله گزارشی فشرده و دورنمایی در دو نگاه. بخارا، شماره 113، ص72-33.
فلاح, محمود. (1398). بررسی منشاء تصوّر قدرت سیاسی در تفکر اسلامی با تاکید بر امامت علی علیه السلام. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 18(2), 11-34.
MLA
محمود فلاح. "بررسی منشاء تصوّر قدرت سیاسی در تفکر اسلامی با تاکید بر امامت علی علیه السلام". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 18, 2, 1398, 11-34.
HARVARD
فلاح, محمود. (1398). 'بررسی منشاء تصوّر قدرت سیاسی در تفکر اسلامی با تاکید بر امامت علی علیه السلام', فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 18(2), pp. 11-34.
VANCOUVER
فلاح, محمود. بررسی منشاء تصوّر قدرت سیاسی در تفکر اسلامی با تاکید بر امامت علی علیه السلام. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 1398; 18(2): 11-34.