ترسیم جاهلیت از دیدگاه نهج‌البلاغه بر مبنای استراتژی داده بنیاد متنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم قرآن و حدیث،قم،ایران

2 استادیارجامعه المصطفی العالمیه ،قم،ایران

چکیده

سخن از جاهلیت سخن از راه و روشی است که محدود به زمان و مکان مشخص نمی­باشد و در واقع یک سرشت اجتماعی است که می­تواند در هر مکان و هر زمان بروز کند. ارائه شاخصه­های جاهلیت از اهمیت بسزایی برخوردار است چرا که با تطبیق آن شاخصه­ها بر هر جامعه­ای می­توان از وجود جاهلیت در آن جامعه آگاه شد. .بدین منظور در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از استراتژی پژوهشی داده بنیاد، مبتنی برآموزه­های کتاب شریف نهج­البلاغه الگویی از جامعه جاهلی ارائه گردد، که بر اساس استنباط داده­ها و کد­های استخراج شده از آن اگر جامعه از پذیرش هدایت الهی امتناع کند و در عقاید او اضطراب ایجاد شود و در شناخت معبود دچار گمراهی گردد و از حجت الهی و امام برحق پیروی نکند و به نوعی سطحی­نگر باشد موجبات سقوط آن در جاهلیت فراهم گشته است هرچند آن جامعه در سطح بالا و مترقی از علم و صنعت و تمدن باشد.
 

کلیدواژه‌ها


  1. منابع

    .نهج البلاغه

    1. ابن درید، محمد بن حسن، 1988م، جمهره اللغه، بیروت: دارالعلم للملایین.
    2. ابن ­خلدون،عبدالرحمن،1393ش، مقدمه ابن­ خلدون، مترجم: محمد پروین گنابادی،تهران:علمی فرهنگی.
    3. ابن ­منظور، محمد بن مکرم، 1414ق، لسا­ن­ العرب، بیروت: دارصادر.
    4. امین، احمد، 1337ق، فجرالاسلام، تهران:اقبال.
    5. جعفریان، رسول،1392ش، تاریخ سیاسی اسلام،ج1،قم: دلیل ما.
    6. خرمشاهی، بهاءالدین،1366ش، دایرة­ المعارف­ تشیع، تهران:بنیاد اسلامی طاهر.
    7. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، 1374ش، مفردات ­الفاظ ­قرآن، تهران : مرتضوی.
    8. ضیف، شوقی، 1377ش، تاریخ الادب عربی(العصر الجاهلی)، مترجم:علیرضا ذکاوتی،تهران:امیر کبیر.
    9. طبری،محمد­بن­ جریر، بی تا، جامع البیان فی تفسیر القرآن،بیروت: دارالمعرفه.
    10. فراهیدی، خلیل بن احمد، 1409ق، العین، قم: هجرت.
    11. فروخ،عمر،2006م، تاریخ الادب العربی،ج1، بیروت: دارالعلم للملایین.
    12. قطب،محمد،1360ش، جاهلیت قرن بیست، مترجم:صدرالدین بلاغی،تهران.

     

    مقالات

    1. حکمیان ، حمید، بی تا« تشریح روش تحقیق براساس مدل پیاز تحقیق با تاکید بر نظریه داده­ بنیاد».
    2. حسرتی، مصطفی، 1385ش، «مقدمه ­ای بر روش کیفی نظریه سازی داده­ بنیاد»، مجله زبان و زبان شناسی، سال دوم،شماره سوم.
    3. دانایی فرد، حسن، 1386ش،«استراتژی­ های پژوهش کیفی :تاملی بر نظریه پردازی داده­ بنیاد»، اندیشه مدیریت، سال اول، شماره دوم .
    4. مهرابی ،1390ش،«معرفی روش شناسی نظریه داده ­بنیاد برای تحقیقات اسلامی» ، مدیریت فرهنگ سازمانی، سال نهم ،شماره بیست و سوم.