تبیین مولفه های تربیت معنوی از دیدگاه امام علی(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسئول)

2 دانشیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف این پژوهش تبیین مؤلفه های تربیت معنوی از دیدگاه امام علی علیه السلام است. روش از حیث هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد، کیفی می باشد. در جمع آوری داده ها از روش تحلیل محتوای کیفی (قیاسی_استقرایی) استفاده گردید. جامعه آماری این پژوهش، کتب نهج البلاغه و غررالحکم که به صورت هدفمند نمونه گیری شد. روش گردآوری داده ها روش اسنادی و ابزار آن فیش برداری بود. در روش تحلیل داده ها پس از مطالعه روایات، مقوله های اصلی مرتبط با تربیت معنوی دسته بندی وبراساس کدگذاری اولیه، کدهای مشابه زیر هر مقوله ، ایجاد و در مراحل بعد، این مقوله ها با هم مقایسه و براساس مقوله های کلی یک مقوله اصلی تکمیل گردید. براساس یافته های پژوهش مؤلفه های تربیت معنوی از دیدگاه امام علیه السلام برچهار مؤلفه صبر، یقین، عدل و جهاد و هرکدام بر چهار خرده مؤلفه استوار است. صبر حالتی فعال دارد که در محورهای ملاک، نوع، هدف، ابزارو راهبرد دسته بندی گردید. یقین، از بین برنده شک ،فعالیتی تلاش گرایانه ، نور و روشنایی، تکیه گاه معنویت و اساس بردباری می‌باشد. عدل شامل احقاق حقوق، اصلاح امور، اجرای حدود، انصاف، تقوا، رسیدگی به مردم، مبارزه با ستم و مساوات می شود. جهاد به معناى قلبی، زبانی، عملی ، درمیدان نبرد و در عرصه های مختلف، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بیان شده است. از منظر امام مؤلفه‌ها  و خرده مؤلفه‌های تربیت معنوی در پرتو نگاه توحیدی تبیین می­‌شوند.

کلیدواژه‌ها

فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های نهج البلاغه
دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 64
اردیبهشت 1399
صفحه 79-104

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار