نقدی بر مدل فرزندپروری بامریند و ارائه مدلی از سبک فرزند پروری بر اساس نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

هدف پژوهش حاضر، نقدی بر مدل فرزند پروری بامریند و ارائه مدلی از سبک فرزند پروری بر اساس نهج­‌البلاغه بوده است. پژوهش از نوع کیفی و بر اساس روش استنباطی می‌باشد. در این پژوهش در ابتدا سبک‌های فرزند پروری بامریند(آسان‌گیر، مستبدانه و مقتدرانه) از دیدگاه حضرت علی علیه السلام مورد نقد قرار گرفته و سپس بر مبنای دیدگاه آن حضرت با تکیه بر نهج البلاغه مدلی از سبک فرزند پروری ارائه ‌شده است. مدل مذکور دارای پیش­فرض­‌ها (مقدمات)، ویژگی­‌ها، اصل و نتیجه است. طبق یافته­‌ها، پیش­فرض‌­های مدل عبارت اند از نیت الهی (خشنودی خدا)، تربیت پذیر بودن انسان، خانواده محوری، و اعتماد پروری. ویژگی­‌ها نیز به ویژگی­‌های سلبی و ایجابی تقسیم­بندی و مصداق‌های آن معرفی شده است. اصل اساسی مدل، اعتدال و نتیجه نهایی و اصلی آن قرب الهی و سعادت انسان است.
 

کلیدواژه‌ها


  1. منابع

    .نهج البلاغه

    1. زاقی، افشین ،1381ش، نظریه‌های ارتباطات اجتماعی، تهران، انتشارات پیکان.
    2. شریعتمداری، علی ،1384ش، تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: امیرکبیر.
    3. قائمی امیری، علی ،1374ش، تربیت و بازسازی کودکان، جلد 1، امیری.
    4. گرجی، ابراهیم؛ برخورداری، سجاد ، 1388ش، مبانی و روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، تهران، انتشارات ثالث.
    5. مصباح یزدی، محمد تقی ، 1394، پند جاوید، جلد 1، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ;.
    6. مطهری، مرتضی ،1382ش، تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: صدرا.

    مقالات

    1. اسعدی، ذکایی، نیره، کاویانی، محمدی، گوهری، محمود رضا، 2006، رابطه پس‌زمینه اجتماعی-فرهنگی با شیوه تربیتی والدین، موفقیت تحصیلی و سبک یادگیری فرزندان. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 12(1), 21-28.
    2. بیات، زهرا؛ بیات، اعظم ،1395ش، نظام تربیتی خانوادگی از دیدگاه امام علی علیه‌السلام در نهج‌البلاغه، سومین کنفرانس روان شناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی با رویکرد بین‌المللی.
    3. پرچم، اعظم؛ فاتحی زاده، مریم؛ یاری؛ حمیداله ،1391ش، مقایسه سبک‌ های فرزند پروری در اسلام؛ پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، دوره جدید، (14)20.
    4. پناهی، علی احمد ،1397ش، معرفی سبک فرزند پروری بامریند و ارزیابی آن، پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، سال بیست و چهارم، شمارۀ دوم (پیاپی ۱۱۷) تابستان ۱۳۹۷.
    5. حائری، حسام‌الدین ،1394ش، مقایسه شیوه‌های فرزند پروری از دیدگاه اسلام و رفتارگرایی؛ همایش بین‌المللی روان‌شناسی و فرهنگ زندگی.
    6. رضوی، جمیله سادات؛ رباط میلی، سمیه ،1395ش، سبک‌های فرزند پروری و تعاریف آن‌ها؛ اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم تربیتی و روان‌شناسی و مطالعات اجتماعی ایران.
    7. فخری، محمدکاظم ،1395ش، مقایسه سبک فرزند پروری درروان شناسی معاصر با سبک اسلامی؛ چهارمین اجلاس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روان‌شناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی سال.
    8. فرمهینی فراهانی، محسن؛ قلی زاده مقدم، زینب ،1389ش، ویژگی‌های جوان معیار از دیدگاه امام علی علیه‌السلام در نهج‌البلاغه، ماهنامه مهندسی فرهنگی (41 و 42)4.
    9. قدسی، علی‌محمد؛ قائمی، مرتضی، 1393ش، بررسی تطبیقی سبک‌های فرزند پروری با سبک فرزند پروری امام علی علیه‌السلام  در نامه سی و یکم نهج‌البلاغه؛ فصلنامه پژوهشی نهج‌البلاغه، (8)2.
    10. کوخایی، آزاد؛ رود مقدس؛ رمضانعلی،1395ش، بررسی سبک‌های فرزند پروری در منابع اسلامی؛ بصیرت و تربیت اسلامی، (36)13.
    11. ماهر، فرهاد؛ کمیجانی، مهرناز ، 1386ش، مقایسه شیوه‌های فرزند پروری والدین نوجوانان با اختلال سلوک و نوجوانان عادی؛ دانش و پژوهش در روان‌شناسی؛ شماره (33).