توحید در نهج البلاغه و مقایسه آن با توحید وهابیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیارگروه فقه دانشگاه پیام نور

چکیده

دراین پژوهش توحید ازدیدگاه امام علی7 درنهج البلاغه مورد بررسی قرار گرفته، که مقایسه­ی بین نظر آن حضرت و آنچه وهابیت بعنوان توحید مطرح کرده است بیان شده، تا تفاوت این دو دیدگاه روشن گردد به طوری که حضرت ساحت قدس الهی را، از هرگونه شرک در ذات و صفات و افعال خداوند تبارک و تعالی دور دانسته است. و ذات او را منزه، از جسمیت و ترکیب و حلول در اجسام توصیف کرده است، اما وهابیت معنایی ازتوحید ارائه داده است که، ساحت قدسی خداوند را در حد یک موجود جسمانی، دارای مکان و از آسمان به زمین می­آید که بر روی کرسی کنار پیامبر(صل الله علیه) می­نشیند، و با مردم صحبت می­کند بر این اساس خدا را، هم ردیف انسان ذکر کرده است. این پژوهش، به روش تحلیلی توصیفی، تفاوت­های این دو دیدگاه را بررسی می­کند و امتیاز مهم دیدگاه حضرت علی7 را بر دیدگاه وهابیت بیان کرده است.

کلیدواژه‌ها


  1. مآخذ

    قرآن کریم

    نهج البلاغه

    1.ابوزهره، محمد، تاریخ مذاهب الاسلامیه، قاهره، دار الفکر العربی، بی تا.

    1. ابن بطوطه، سفرنامه ابن بطوطه، تهران، مرکز انتشارات علمی فرهنگی،1361.
    2. ابن قییم، محمد بن ابوبکر،الصواعق المرسله علی الجهمیه و المعطله، بیروت، دارالعاصمه، 1418.
    3. ابن کثیر،اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه بیروت،عالم الکتاب،1426ق.
    4. ایوب،سعید،معالم الفتن، قم، انتشارات سعیدبن جبیر، 1380.
    5. احمدبن عبدالحلیم،الحرانی.(ابن تیمیه)،منهاج السنه ،ریاض،عالم الکتاب،1417ق.
    6. احمدبن عبدالحلیم،الحرانی.(ابن تیمیه)،مجموع الفتاوی،بی جا، مرکزالبحوث والدراسات الاسلامیه،1432ق.
    7. بحرانی، ابن میثم، شرح نهج البلاغه، بیروت، داراحیاء التراث الادبی،1412ق.
    8. حاجی خلیفه،کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون، تهران، انتشارات اسلامیه،1387ق.
    9. خوئی، میرزاحبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، قم دارالعلم،1386ق.
    10. راغب،حسین ابن محمد، المفردات فی غریب القرآن،بیروت انتشارات دارالعلم،1412،چاپ اول.
    11. زین الدین ،عمربن الوردی،تتمه المختصرفی اخبارالبشر، بیروت ،دارالمعرفه،1389ق
    12. شرف الدین،یهود فی ثوب الاسلام، بیروت، دارالمعرفه، بی تا.
    13. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران، انتشارات مرتضوی،1375،چاپ سوم.
    14. علی بن بابویه، توحید صدوق، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ وارشاداسلامی،1415ق.
    15. فخررازی، مفاتیح الغیب، قم، مکتب الاعلام الاسلامی،1413ق.
    16. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، قم، انتشارات هجرت،1410چاپ دوم.
    17. کلینی، محمد بن یعقوب،اصول کافی، تهران، انتشارات دفتر نشر فرهنگ اهل بیت، 1348.
    18. مجلسی، محمد باقر،بحارالانوار، دار احیاء التراث العربی،بیروت،1412.
    19. مکارم، ناصر، پیام امام، قم انتشارات امیرالمومنین، 1390.