مبانی نظری وحدت امت اسلامی از منظر امیر المومنین علی علیه السلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه

چکیده

دیربازی است مصلحان و اندیشمندان اسلامی، اتحاد و همبستگی ملل اسلامی را یکی از ضروری ترین نیازهای امت اسلامی می دانند و همواره جهت نائل شدن بدین هدف راهکارههایی را ارئه داده اند. بی‌تردید شناسایی و تحلیل واقع گرایانه، مولفه ها و عوامل وحدت آفرین جامعه مسلمین از نگاه تیزبین امیرالمؤمنین علی(ع)، بسیار حائز اهمیت و راه گشا خواهد بود؛ بدین منظور در این نوشتار با بهرمندی از سخنان حکیمانه آن حضرت، به توصیف و تحلیل مبانی نظری و اعتقادی، ایجاد وحدت امت اسلامی، پرداخته شده است. با تأملی در رهنمون های امام علی(ع)، می توان به این محورهای اساسی و تاثیر گذار اشاره داشت: توحید، اسلام، قرآن، سنت نبوی، امامت و رهبری عادل و بصیر. پس آن‌گاه که آحاد جامعه در نظام وحدت درآیند وهمه در مسلک وحدت به خرامند و به مبانی آن تمسک یابند، جامعه به ساحل مقصود نزدیک و از نزاع و جدال دور می‏ ماند.

کلیدواژه‌ها


منابع و مآخذ

قرآن کریم
نهج البلاغه(صبحی صالح)، شریف الرضی، محمد بن حسین،1414، قم، هجرت.
ابن بابویه ، محمدبن علی، 1378، عیون اخبار الرضا ج2، نشر جهان، تهران.
ابن هشام، عبدالملک،۱۳۶۱، سیره ابن هشام (سیرة رسول الله)، تهران، خوارزمی.
ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على، 1379، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام ج3، قم‏، ناشرعلامه.
احمد امین، بی تا، زعماء الاصلاح فی عصر الحدیث، بیروت، دارالکتب العربی.
بحرانی اصفهانی، عبدالله بن نورالله،1382، عوالم العلوم و المعارف والأحوال- الإمام علی بن أبی طالب علیهما السلام‏، قم، مؤسسة الإمام المهدى عجّل الله تعالى فرجه الشریف‏.
بحرانی ، سید هاشم بن سلیمان، 1374، البرهان فى تفسیر القرآن ج4، قم‏، مؤسسه بعثه‏.
تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد،1410، غرر الحکم و درر الکلم‏، قم، دار الکتاب الإسلامی.
جوادی آملی، عبدالله، 1391، ادب فنای مقربان ج7، چاپ سوم، قم، مرکز نشر اسراء.‏
جوادی آملی، عبدالله، 1384، بنیان مرصوص «امام خمینى در بیان و بنان»، محقق محمد امین شاهجویی، قم، مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله، 1386، وحدت جوامع در نهج البلاغه، محقق سعید بند علی، قم، مرکز نشر اسراء
حسکانی، عبیدالله بن احمد، 1380، شواهد التنزیل لقواعدالتفضیل، محقق احمد روحانی، قم، دارالهدی.
حر عاملی، محمدبن حسن، 1409، وسائل الشیعه ج27، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام.
خمینی، سید روح الله، (بی تا)، صحیفه امام، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، 1404، الدر المنثور ج1، بیروت، دارالفکر.
صفوی، سید یحیی، 1387، وحدت جهان اسلام چشم انداز آینده، تهران، شکیب.
طباطبایی، سیدمحمدحسین،1417، المیزان فی تفسیر القرآن ج3 و ج19، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
طبری، محمدبن جریر، 1412، جامع البیان فی تفسیرالقرآن ج3، بیروت، دار المعرفه.
طبرسی، فضل بن حسن، 1372، مجمع البیان فی تفسیر القرآن ج8 ،تهران، ناصر خسرو.
طریحی، فخر الدین محمد، 1375، مجمع البحرین ج3،تهران، مرتضوی.
عروسى حویزى، عبد على بن جمعه، 1415، تفسیر نور الثقلین ج1، قم، انتشارات اسماعیلیان.
فخر رازی، محمدبن عمر، 1371، تفسیر کبیرمفاتیح الغیب ج25، انتشارات اساطیر.
فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى،1415، تفسیر الصافی ج1، تهران، مکتبه الصدر.
قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی ج2، 1404، دارالکتاب، محقق موسوى جزائرى، قم، طیّب‏.
کوفى، فرات بن ابراهیم‏، 1410، تفسیر فرات الکوفی،‏ محقق کاظم، محمد، تهران، مؤسسة الطبع و النشر فی وزارة الإرشاد الإسلامی.
مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى‏، 1403، بحار الانوار، بیروت، دارالحیا التراث العربی.
مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى‏، 1404، مرآه العقول فی الشرح الاخبار آل الرسول ج5، محقق: هاشم رسولی محلاتی، تهران ، دارالکتب الاسلامیه.
مطهری، مرتضی، 1368، الغدیر و وحدت اسلامی، تهران، انتشارات صدرا.
پایان نامه­ ها
-. علوی، زهرا السادات، 1395، موانع تحقق امت واحده اسلامی از منظر امیرالمومنین علیه‌السلام ، دزفول، دانشکده اصول الدین.
-. خامنه ­ای، سید علی، بیانات و سخنرانی ­ها، بر گرفته از سایت رسمی دفتر ایشان: http://www.leader.ir