مدل زیست معنوی امام علی علیه السلام در نامه 31 نهج البلاغه

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد تفسیر قرآن کریم، دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن کریم شیراز، طلبه پایه 3 حوزه علمیه

2 کارشناسی ارشد تفسیر قرآن کریم،دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن کریم شیراز

3 کارشناسی ارشد تفسیر قرآن کریم، دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن کریم شیراز

چکیده

نهج البلاغه ارزشمند ترین کتابی است که پس از قرآن کریم می‌توان با تأمل و تفکر در آن، به ابعاد وجودی یک انسان کامل پی برد. این کتاب که منشور انسان‌سازی است، شیوه‌ی رشد و تحمل معنوی (زیست معنوی) انسان و جامعه را به خوبی آموزش می‌دهد. فقط کافی است اندکی در آن غوطه‌ور شده، تا از طریق آن مسیر معنویت و رسیدن به کمال، به بهترین وجه ممکن دریافت گردد. مقاله حاضر به بررسی نامه 31 حضرت علیه السلام در نهج‌البلاغه پرداخته و مدل زیست معنوی ایشان را در این نامه مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. مطابق با الگوی حضرت علیه السلام در این نامه، انسان می‌تواند رشد و تحول معنوی را در سه گام کسب کند. گام اول آگاهی بخشی و بصیرت افزایی است که انسان با شناخت نسبت به خود، خدا، مرگ و ...به بصیرت و معرفت دست می‌یابد. گام دوم دنیاشناسی و شیوه‌ی برخورد صحیح با دنیا است، که به رشد و تحول معنوی انسان کمک می‌کند و ایشان را در برابر وسوسه‌های دنیوی مقاوم و پیروز می-گرداند و آن را در مسیر رستگاری یاری می‌بخشد. گام آخر نیز خودسازی معنوی است که می‌توان از طریق کسب فضائل و ترک رذائل، در دو بعد فردی و اجتماعی، نظیر کسب تقوا، یقین، زنده نگه داشتن قلب با یاد خدا، امر به معروف، آشتی با خلق، جهاد در راه خدا و ... و ترک رذائلی نظیر دوری و فاصله گرفتن از  کار زشت، پرهیز از شک و شبهه و تسلیم شدن در برابر گمراهی، سطح معنویت فرد و جامعه را ارتقا بخشید.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع

    قرآن کریم.

    نهج البلاغه،سید رضی، 1379ش، مترجم شیخ حسین انصاریان، انتشارات پیام آزادی، چاپ دوم.

    1. ارفع، کاظم، 1390ش، حدیث زندگی (شرح حکمت­های نهج البلاغه)، تهران، ناشر پیام عدالت، چاپ اول.
    2. اسلامی، احمد، 1381ش، عقلانیت و معنویت در نهج البلاغه، ناشر میثم تمار، چاپ اول.
    3. بیستونی، محمد، 1385ش، راز خوشبختی از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه، قم، ناشر بیان جوان، چاپ دوم.
    4. جعفری تبریزی، محمد تقی، 1372ش، تحریک به پیمودن در مسیر کمالات نهج البلاغه، ناشر محمد تقی جعفری، چاپ سوم.
    5. خامنه­ ای، سید علی، 1372ش، بازگشت به نهج البلاغه، تهران، بنیاد نهج البلاغه.
    6. خمینی، سید روح­اللّه، 1372ش، جهاد اکبر یا مبارزه با نفس، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    7. رودگر، محمد­جواد، 1377ش، سلوک و شهود از دیدگاه نهج البلاغه،ناشر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، چاپ اول.
    8. صبحی صالح (محقق)، 1414ق، نهج البلاغه،قم، مؤسسه دار­الهجرة، چاپ اول.
    9. طاهرزاده، اصغر، 1388ش، فرزندم این چنین باید بود، اصفهان، ناشر لب المیزان، چاپ چهارم.
    10. غزالی، ابو حامد محمد، 1361ش، کیمیای سعادت، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
    11. فیض الإسلام، علی­نقی، 1365 ­ق، ترجمه و شرح نهج البلاغه، تهران، (بی­نا).