شاخصه‌های ارتباطات اجتماعی کارآمد از دیدگاه نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما – استادیار پایه 33

2 دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صدا و سیما قم

چکیده

مقاله حاضر با عنوان شاخصه های ارتباطاتت اجتماعی کارآمد از دیدگاه نهج البلاغه با توجه به این که بسیاری از علوم ارتباطات اجتماعی مبتنی بر فلسفه‌هایی است که مبانی آن‌ها مادی‌گرایی و بی‌اعتقادی به تعالیم اسلامی است و به ترویج شکاکیت، بی‌دینی، بی‌عدالتی و گمراهی می‌انجامد. تدوین شده است. این مقاله می‌کوشد با بررسی بیانات امام علی در نهج‌البلاغه، به بیان شاخصه های نظری و عملی ارتباطات اجتماعی کارآمد پرداخته است شاخصه های نظری ارتباطات کارآمدشامل، وقوف به اصول و قواعد ارتباطات اجتماعی کارآمد، حتمیت تاثیر ارزشی رفتارهای اجتماعی و خدا محوری می باشد وشاخصه های عملی ارتباطات اجتماعی کارآمد، در بردارنده ی التزام به هنجارها، الگو پذیری و مراعات ملاک های ارتباط اجتماعی کارآمد است. با توجه به بررسی های صورت گرفته روشن گردید مساله ی ارتباطات اجتماعی از مباحث مورد توجه دین اسلام و ائمه ی اطهاربوده و در این زیمنه مباحث مهم و کاربردی را بیان نموده اند که جهت ارتقای کیفی و کمی این نوع ارتباطات التزام به این امور ضروری می باشد.مطالب مقاله حاضر با مراجعه به کتب و به روش کتابخانه ای جمع آوری گردیده و به شیوه ی توصیفی تبیینی بیان شده است.با توجه به نکات فوق‌الذکر و مطالعه ارتباطات امام علی علیه‌السلام در خطب، نامه‌ها و کلمات قصار ایشان، برای هر شخص می‌توان چندگونه ارتباط در نظر گرفت: ارتباط با خود، ارتباط با خدا، ارتباط با فرد دیگر، ارتباط با گروه، ارتباط با طبیعت. خدامحوری در تمام این ارتباطات، مشخصه مبانی برقراری ارتباط است که از بیانات امام علی به دست می‌آید.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم.

    1. آذری، غلامرضا (1384). مقدمه‌ای بر اصول و مبانی ارتباطات (انسانی – جمعی). تهران: اداره کل آموزش معاونت آموزشی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.
    2. آذر شب،محمد علی و مریم فولادی(1389)، تهران: تصویر هنری دنیا در نهج‌البلاغه.
    3. اورعی، غلامرضا صدیق (1380). انحطاط اقوام و حکومت‌ها از دیدگاه نهج‌البلاغه. تهران: انتشارات صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.
    4. اسلمسر، نیل (1380). تئوری رفتار جمعی. (رضا دژاکام، مترجم). تهران: انتشارات یافته‌های نوین. (تاریخ نشر اصلی 1930).
    5. ابوالفتح البیانونی، محمد (1388). درآمدی بر علم دعوت. (عبدالرحمن زمان پور). تهران: انتشارات احسان
    6. برکو، ری. ام و همکاران (1382). مدیریت ارتباطات. (سید محمد اعرابی و داود ایزدی مترجمان) تهران: انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی (تاریخ نشر اثر اصلی:2001)
    7. پل، کوبلی (1387). نظریه‌های ارتباطات. (شاهو صبّار، مترجم). تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. (تاریخ نشر اثر اصلی:1963).
    8. جعفری، محمدتقی تبریزی (ترجمه نهج‌البلاغه و شرح نهج‌البلاغه)، بیتا،کتابخانه تخصصی حضرت علی (×) باب العلم، دفتر اول. اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان.
    9. دشتی، محمد (1385). ترجمه نهج‌البلاغه. قم: انتشارات ظهور شفق.
    10. دادگران، سید محمد (1374). مبانی ارتباطات جمعی. تهران: فیروزه.
    11. دین‌پرور، سید جمال الدین(1379)، نهج‌البلاغه پارسی، تهران: بنیاد نهج‌البلاغه.
    12. راشدی، لطیف و سعید (1390). غررالحکم و درر الکلم. قم: انتشارات صبح پیروزی.
    13. راوندی، قطب الدین ابوالحسین سعید بن هبه(1389)، منهاج البراعه فی شرح نهج‌البلاغه، تصحیح سید عبدالکریم کوه کمری،تهران، انتشارات مکتبه الاسلامیه
    14. رضایی، عبدالعلی (1377). «طرح پژوهشی طرح تعیین استراتژی ارتباطات و مخابرات جمهوری اسلامی ایران»، مرحله اول – مبانی نظری». طرح پژوهشی چاپ‌نشده تهران: مرکز تحقیقات مخابرات ایران معاونت پژوهشی
    15. زارعی، زهرا (1385). نگاهی به سیره حکومتی امام علی (×). قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما.
    16. زرنگار، احمد (1391). مبانی ارتباطات اجتماعی از منظر قرآن کریم. تهران، انتشارات دانشگاه صداوسیما،
    17. زورق، محمدحسن (1389). ارتباطات و آگاهی (مفاهیم و مبانی و روش‌ها). تهران: انتشارات سروش.
    18. ساروخانی باقر (1384). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی (جلد اول). تهران پژوهشگاه علم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    19. ساروخانی، باقر (1367). جامعه‌شناسی ارتباطات. تهران: انتشارات اطلاعات.
    20. سورین، ورنر و تانکارد، جیمز (1381). نظریه‌های ارتباطات. (علیرضا دهقان، مترجم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران. (تاریخ نشر اثر اصلی:1992).
    21. شهیدی، جعفر (ترجمه نهج‌البلاغه). کتابخانه تخصصی حضرت علی × باب العلم، دفتر اول. اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان.
    22. طباطبایی ندوشن، سیده مریم (1391). در رسانه‌ها و مهارت‌های ارتباطی. قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما چاپ اول.