1
دانشجوی ارشد مدرسی معارف اسلامی دانشگاه شهید بهشتی گرایش اخلاق
2
دانشیار و عضو هیات علمی گروه ادیان و عرفان دانشگاه شهید بهشتی( نویسنده مسئول)
چکیده
مکاتب مختلف انسان شناسی با توجه به مبانی نظری خود، تصویری از ماهیت ، حقیقت و گستره وجودی انسان ارائه نموده اند. این مبانی نظری نیز بر برنامه ، سبک زندگی و شیوه سلوک انسان در زندگی تاثیری مستقیم دارد. این مقاله با تکیه بر نهجالبلاغه به تحلیل و بررسی سلوک آدمی در مسیر زندگی میپردازد. بر اساس سخن حضرت امیرj ، انسان حقیقتی پویا دارد« کُلُّ وِعاءٍ یَضیقُ بِما جُعِلَ فیهِ إلاّ وِعاءَ العِلمِ ؛ فإنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ » وبا توجه به این ساختار به سوی کمال مطلق و جاودانگی در حرکت است. .اما انسانی که در این مسیر قرار نگرفته و به معراج نرفته، قدرت تصور و ادراک ابدیت را ندارد ونهایت ادراک او نیز شنیدن اوصاف ابدیت از کلام آنانکه به حقیقت رسیدهاند می باشد . شوق باطنی تشنگان این مسیر در رسیدن به مقصوداز یک سو، و بی خبری انسان از خطرها وموانع طریق سلوک، و احیانا وجود رهزنانی که در این مسیر قرار دارند از سویی دیگر، پیمایش این مسیر را دشوار می سازد. از این رو برای برون رفت از این موانع و راه یابی به صراط مستقیم، لازم است به منبع و تکیه گاهی مطمئن روی آورد. تا پاسخی در خور شوق باطنی انسان طالب رستگاری باشد. این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی وبا استفاده از منابع کتابخانه ای گردآوری شده است، به واکاوی شاخصه های سالک از منظر امامj با تکیه و تاکید برخطبه 220 نهج البلاغه همت گماشته است. طبق یافته ها سالک باید از خودسازی شروع وتحت تعلیم استاد توانمند به پیراستن خود بپردازد و تا رسیدن به صراط مستقیم لازم است که پایش و مراقبت کامل از عقل و قلب و قوای خود را داشته باشد. تا در پیمایش مسیر سلوکی از حرکت باز نایستد.
مجلسی، محمدباقربن محمدتقی، 1403ق، بحارالانوار الجامعة لاخبار الائمّة الأطهارعلیهمالسلام . چاپ سوم. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
مصطفوى، حسن، 1360ش، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، طهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
موسوی، فرید،1396ش، میزان در حقیقت سلوک، قم:انتشارات ائمه علیهمالسلام .
مولوی، محمد، 1375ش، مثنوی،چاپ دوم، تهران:کتابچی.
نسفی ، عزیزالدین بن محمد، 1377ش، انسان کامل ، ترجمـه و مقدمـه : ضـیاء الـدین دهشـیری، مصحح : ماریژان موله، تهران ، طهوری.
مقاله
کلبادی نژاد،علیرضا،1395ش، بررسی دیدگاه علامه دربارۀ معرفت نفس ورابطه آن باتهذیب اخلاق، اندیشه علامه طباطبایی، پاییز و زمستان 1395 - شماره 5،صص129 تا 150 .
بیکدلی, اعظم, & سعیدی, حسن. (1400). بررسی ویژگی های سالک از منظر امام علی (ع) با تاکید بر خطبه 220. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 20(2), 11-30.
MLA
اعظم بیکدلی; حسن سعیدی. "بررسی ویژگی های سالک از منظر امام علی (ع) با تاکید بر خطبه 220". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 20, 2, 1400, 11-30.
HARVARD
بیکدلی, اعظم, سعیدی, حسن. (1400). 'بررسی ویژگی های سالک از منظر امام علی (ع) با تاکید بر خطبه 220', فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 20(2), pp. 11-30.
VANCOUVER
بیکدلی, اعظم, سعیدی, حسن. بررسی ویژگی های سالک از منظر امام علی (ع) با تاکید بر خطبه 220. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 1400; 20(2): 11-30.