دلالت‌های کیفی تربیتی نهج‌البلاغه بر شاخص‌های تدریس موثر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه معارف، پردیس شهید رجائی، دانشگاه فرهنگیان قزوین، ایران

2 استادیار، گروه علوم تربیتی، پردیس شهید رجائی، دانشگاه فرهنگیان قزوین، ایران

چکیده

جامعه دینی مبتنی بر منابع اصیل دینی خود، به بازخوانی و طراحی الگوهای کلان اجتماعی می­‌پردازد. در ایران اسلامی که خواهان برپایی تمدن نوین اسلامی است، این مسئله ظهور و بروز بیشتری نیز دارد. یکی از کلان الگوهای نظام اجتماعی در تمدن نوین اسلامی، نظام آموزشی و یکی از منابع اصیل این تمدن نیز نهج البلاغه است. از این­رو ضرورت دارد که دلالت‌های تربیتی نهج البلاغه بر شاخصه­‌های تدریس مؤثر مورد بررسی قرار گیرد. از جمله شاخص‌­های تدریس مؤثر می­‌توان به گفتار روان، ساده­‌گویی، پرهیز از پیچیده‌­گویی اشاره نمود. از سوی دیگر، نهج البلاغه نیز نوعی ظریف از فصاحت و بلاغت را در بر دارد که هم از لحاظ محتوایی و هم از لحاظ ساختاری می­‌تواند بیانگر الگوی آموزشی مطلوب باشد. این الگوی آموزشی، توانایی سنجش کمی و کیفی نظام آموزشی مطلوب را هم دارد. پژوهش حاضر اطلاعاتی که به صورت کتابخانه­‌ای به دست آورده است، را به صورت توصیفی-تحلیلی بررسی نموده و دلالت‌های کیفی تربیتی نهج البلاغه بر شاخصه­‌های تدریس مؤثر، بررسی و کاوش می­‌گردد. اما طراحی الگوی مطلوب مستنبط از نهج البلاغه به پژوهش­‌های آینده واگذار می­‌گردد.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع :

    .نهج البلاغة، 1414ق، سید رضی رحمه‌الله، چاپ اول، قم: مؤسسه نهج البلاغه،

    1. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، ۱۴۰۴ق ، شرح نهج‌البلاغه، تصحیح محمدابوالفضل ابراهیم، قم: کتابخانه آیة‌الله مرعشی نجفی.
    2. ‌ محمدی اشتهاردی ،محمد ،1383ش، حکایت های شنیدنی،چاپ اول، قم:علامه.
    3. الآمدی، عبدالواحد، ۱۴۲۹ق ، غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق السید مهدی الرجائی، قم: مؤسسة دار الکتاب الاسلامی.
    4. حرانی، ابن‌شعبه،۱۳۶۳ش، تحف العقول عن آل‌الرسول صلی‌الله علیه و آله ، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، قم، بی جا.
    5. .زهادت، عبدالحمید، 1386، تعلیم و تربیت در نهج البلاغه، قم: بوستان کتاب.
    6. خمینی ره، سید روح‌الله بن مصطفی، 1279ـ 1368ش، صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی ره (بیانات، پیام ها، مصاحبه ها، احکام، اجازات شرعی ونامه ها) (جلد سیزدهم)، تهران: ‏‏مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی.
    7. شعبانی، حسن، 1393ش، مهارت آموزشی: روش ها و فنون تدریس، تهران:انتشارات سمت.
    8. فتحی واجارگاه، کورش، 1389، اصول برنامه ریزی درسی ، تهران: انتشارات ایران زمین.
    9. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، 1407ق، الکافی ، 8جلد، طهران: دار الکتب الإسلامیة.
    10. لیاقت دار، محمدجواد، 1396، آموزش در نهج‌البلاغه: اصول و مهارت‌های تدریس و یادگیری از دیدگاه امام علی علیه‌السلام ، تهران: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها.
    11. نورى، میرزا حسین، 1408 ه‍ ق ، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، 18 جلد، اول، لبنان، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام ،
    12. نوروزی، محمدتقی،1385ش، «فرهنگ دفاعی-امنیتی»، مرکز مطالعات و پژوهشهای مدیریت، چاپ اول،تهران:سنا.