استادیار گروه ادبیات دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید رجایی شیراز.
چکیده
انسان کامل از تعابیری است که عرفا در مباحث خود، پیرامون مسائل هستیشناختی به کار بردهاند. انسان کامل، کاملترین تجلّی عینی حق تعالی بوده و از این روی آینه تمامنمای جمال و جلال خداوندی و لاجرم واسطه در آفرینش امری و خلقی است. نهجالبلاغه و شاهنامه به معرفی، تفسیر و تبیین ویژگیهای انسانهای والا و کامل پرداخته است؛ بنا بر پژوهشهای پیشین، این دو کتاب به عنوان منبع مهم در روشهای دستیابی به آن محسوب میشوند. جستار حاضر به بررسی ویژگیهای انسان کامل و مقامات آن در نهجالبلاغه و شاهنامه پرداخته و با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بخشی از کلام امام علی (ع) و دیدگاه فردوسی دربارۀ انسانهای برتر پرداخته اند. نتیجه حاصل از این پژوهش دستیابی به برائت از ویژگیهای ناشایست و جذب ویژگیهای پسندیده است؛ آنچه بیشتر در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است؛ سجایای اخلاقی همانند: نیکی و احسان، عدالت و دادگری، خردورزی، وفای به عهد و حفظ اسرار است. این ویژگیها از دریچه علم اخلاق مورد بررسی قرار گرفته است و هر کدام نشان دهندۀ جایگاه انسان کامل و جامع است. در این پژوهش درک این مفهوم از دریچه علم اخلاق مورد خوانش تطبیقی صورت گرفته و آنچه به دست آمده است، حاکی از آن است که ویژگیها و سجایای اخلاقی و نیز حضور انسان کامل در هر دو کتاب مورد مطالعه، بسامد بیشتری داشته است.
شیبانی, پرویز. (1401). بررسی و بازتاب انسان کامل و مقامات آن در نهج البلاغه و شاهنامه فردوسی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 21(1), 11-34.
MLA
پرویز شیبانی. "بررسی و بازتاب انسان کامل و مقامات آن در نهج البلاغه و شاهنامه فردوسی". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 21, 1, 1401, 11-34.
HARVARD
شیبانی, پرویز. (1401). 'بررسی و بازتاب انسان کامل و مقامات آن در نهج البلاغه و شاهنامه فردوسی', فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 21(1), pp. 11-34.
VANCOUVER
شیبانی, پرویز. بررسی و بازتاب انسان کامل و مقامات آن در نهج البلاغه و شاهنامه فردوسی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 1401; 21(1): 11-34.