استادیار، زبان و ادبیات عرب، دانشگاه آزاد واحد ورامین-پیشوا، پیشوا، ایران.
چکیده
نهجالبلاغه کتاب سیاست، برهان، بصیرت و نماد ناب تفکر اسلامی و راهبر شئونات اخلاقی، دینی و اجتماعی مسلمانان است. این اثر سترگ در دوره معاصر از جهت شکل و محتوا در پرتو نظریات متعددی مورد بررسی قرارگرفته که نشان از وسعت جهانبینی نهجالبلاغه و همگرایی با جدیدترین مکاتب و رویکردهای فکری از جمله پراگماتیسم یا مکتب اصالت عمل است. این جریان، نگرشی فلسفی با سنگ بنای تجربه و عملگرایی است و در پارهای موارد به سمت مصلحتگرایی و ابزارانگاری پیش میرود. بدون شک نهجالبلاغه از جهات زیادی با یک اثر سیاسی همترازی میکند؛ زیرا در بسیاری از خطبهها و نامهها، امام علیه السلام در نقش یک حاکم و آمر، اندیشههای سیاسی خود را به مردم و امیران ابلاغ مینماید که قابلیت بررسی در پرتو مؤلفههای سیاسی مکتب پراگماتیسم را دارد، و عهدنامه امام علیه السلام به مالکاشتر یکی از آنهاست. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی بر آن است تا با جهتگیری علمی به جستجوی پارادایم فکری پراگماتیسم سیاسی در نامه امام علیه السلام به مالک اشتر در نهجالبلاغه پرداخته و میزان تطابق و همخوانی و تحلیل مؤلفههای این جریان را مورد سنجش قرار دهد. نتایج پژوهش نشان میدهد که گزارههای ارزشی پراگماتیسم سیاسی نظیر واقعبینی، عملگرایی و نتیجهگرایی در این عهدنامه بهعنوان سه محور مهم پراگماتیسم که متناسب با مبانی نظری و تعالیم اسلام و عدل الهی است، با جلوههای مختلفی توسط امام علیه السلام به کار گرفته شدهاست.
فیض, فاطمه. (1401). بازتاب شاخصههای پراگماتیسم در نامههای نهج البلاغه (موردکاوی، نامه امام علیه السلام به مالک اشتر). فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 21(3), 57-74.
MLA
فاطمه فیض. "بازتاب شاخصههای پراگماتیسم در نامههای نهج البلاغه (موردکاوی، نامه امام علیه السلام به مالک اشتر)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 21, 3, 1401, 57-74.
HARVARD
فیض, فاطمه. (1401). 'بازتاب شاخصههای پراگماتیسم در نامههای نهج البلاغه (موردکاوی، نامه امام علیه السلام به مالک اشتر)', فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 21(3), pp. 57-74.
VANCOUVER
فیض, فاطمه. بازتاب شاخصههای پراگماتیسم در نامههای نهج البلاغه (موردکاوی، نامه امام علیه السلام به مالک اشتر). فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای نهج البلاغه, 1401; 21(3): 57-74.