تدبیر حقوق مدیران، ابعاد و آثار آن مبتنی بر سیره حکومتی امیرالمؤمنین علی علیه السلام (با تاکید بر نامه 53 نهج البلاغه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم نهج البلاغه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام، مشهد، ایران. (نویسنده مسئول)

2 استادیار گروه علوم و معارف اسلامی ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام، مشهد، ایران

چکیده

نامه 53 نهج البلاغه، یک منشور و الگوی جامع، برای نظام سازمانی و اداری است که می‌شود بر اساس آن برای هر مساله حکومتی، میزانی را مشخص نمود. یکی از مسائل مهم، میزان مشخص شده برای حقوق مدیران می‌باشد که مقدار حقوق و دلایل آن به صورت کامل ذکر شده است. این مقاله با استفاده از توصیف و تحلیل نامه 53 نهج البلاغه، روایات و نیز یادداشت‌برداری کتابخانه‌ای به این یافته رسیده است که منظور از «اَسبِغ عَلَیهِمُ الاَرزاق» در پرداخت حقوق مدیران، حقوقی مد نظر هست که مدیر بتواند به راحتی زندگی کند و دغدغه معیشتی نداشته باشد. امام علی علیه السلام سه هدفِ اصلاح مدیر، جلوگیری از خیانت و اطاعت از فرامین را از دلایل حقوق مکفی بیان می‌فرمایند و با توصیه‌های مؤکد بر ساده‌زیستی مدیران، آن‌ها را از ساختن یک زندگی اشرافی برحذر داشته و مساوات با کارمندان زیرمجموعه خود را از ویژگی‌های برتر یک مدیر برشمرده‌اند. این همدلی و مساوات، نتیجه‌اش ایجاد رابطه قلبی کارمندان با مدیر می‌باشد که سلسله‌وار به رابطه قلبی با رهبر حکومت می‌رسد و این مهم‌ترین ابزار برای پایداری یک حکومت و دولت خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. منابع

    قرآن کریم

    نهج البلاغه، 1384ش، سیدرضی، ترجمه: سیّد جعفر شهیدی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

    1. تمیمی‌آمدی، عبدالواحد، 1366ش، تصنیف غررالحکم و دررالکلم. محقق: مصطفی درایتی، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
    2. جمعی از نویسندگان، 1380ش، حکومت و سیاست از دیدگاه امام علی علیه السلام. مشهد: انتشارات امام محمد باقرعلیه السلام .
    3. دهخدا، علی اکبر، 1334ش، لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
    4. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد، 1383ش، المفردات فی غریب القرآن (ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ القرآن). تحقیق و ترجمه: غلامرضا خسروی حسینی. طهران: المکتبه المرتضویه لاحیاء آثار الجعفریه.
    5. طوسی، محمدبن‌حسن، 1388ش، امالی شیخ طوسی. مترجم: صادق حسن‌زاده، قم: اندیشه هادی.
    6. عطاران‌طوسی، علی‌اصغر، 1384ش، نقش و حقوق کارکنان در سازمان‌ها از دیدگاه امام علی علیه السلام، چاپ هفتم، قم: موسسه بوستان کتاب مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).
    7. علیخانی، علی‌اکبر، 1379ش، توسعه سیاسی در نهج‌البلاغه. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
    8. عمید، حسن، 1371ش، فرهنگ عمید. تهران: انتشارات امیرکبیر.
    9. 9. قرشی‌بنابی، علی‌اکبر، (بی‌تا). قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    10. کلینی رازی، محمّد بن یعقوب، ۱۴۰۱ ق، الکافی. تحقیق: علی أکبر الغفّاری، بیروت: دار صعب ودارالتعارف.
    11. کهن‌ترابی، میثم، 1393ش، آسیب‌شناسی رفتار کارگزاران با مردم از دیدگاه نهج‌البلاغه. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
    12. مجلسی، محمّد باقر بن محمّد تقی ، 1403ق، بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث.
    13. مدیریت حقوق و دستمزد، 1391ش، اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه ­ای قائمیه اصفهان.
    14. مسعود، جبران. 1376ش، فرهنگ الفبایی الرائد عربی – فارسی، مترجم: رضا انزابی نژاد، مشهد، آستان قدس رضوی.
    15. مطهری، مرتضی، 1370ش، سیری در نهج‌البلاغه، چاپ هشتم، تهران: انتشارات صدرا.
    16. معین، محمد، 1381ش، فرهنگ فارسی، تهران: انتشارات سرایش.
    17. مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از فضلا و دانشمندان، 1390ش، پیام امام امیرالمؤمنین علیه السلام: شرح تازه و جامعی بر نهج البلاغه ، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب علیه السلام .
    18. یعقوبی، احمدبن‌ابی‌یعقوب،(بی تا)، تاریخ یعقوبی. دارصادر، بیروت.

     مقالات

    1. ابیلی، خدایار؛ جاهد، حسین‌علی. 1388ش، تعیین عوامل سازمانی مرتبط با بهره‌وری مدیران میانی (مورد: شرکت ایران خودرو). مجله روانشناسی و علوم تربیتی، سال سی‌ونهم، شماره1، 105 – 83 .
    2. اعرافی، علی رضا، 1380ش، نگرش به حکومت ومدیریت از منظر امام علی علیه السلام. فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، بهار، شماره 26، 45- 22.
    3. اقتصاد. 1393ش، مقایسه حقوق و پاداش مدیران عامل در دو اقتصاد برتر جهان دستمزد مدیران آمریکایی 17 برابر مدیران چینی است. نامه اتاق بازرگانی. آذر، شماره 95، 66- 60 .
    4. اکبرزاده، محمد؛ گل، محمدرضا، 1387ش، آثارپرکاری بر مدیران وخانواده ایشان (مدیران استان گیلان)، فصلنامه مدیرساز، 107- 105 .
    5. پاشایی، منصور؛ اخوان علوی، سید حسین، 1397ش، بررسی رابطه فرهنگ ملی وحقوق مدیران ارشد دولتی در کشورهای ج.ا. ایران، ترکیه و مالزی. مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 16، شماره3، 567- 545 .
    6. حسینی، سیدرضا، 1378ش، بیت المال و رفاه کارگزاران، ماهنامه توسعه مدیریت، مرداد، شماره4، 33- 31 .
    7. رضاییان، علی؛ اسدالله‌زاده، حامد، 1393ش، عوامل بازدارنده فساد اداری از نگاه امیرالمؤمنین علی علیه السلام. مجله اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. سال چهارم پاییز و زمستان 1393 شماره 1 (پیاپی 9).
    8. زارعی‌اسفندآباد، مریم؛ بهروزنیا، علیرضا؛ محمدی، سیدمرتضی، 1399ش، بررسی تاثیر حقوق و مزایای مدیران بر عملکرد شرکت با در نظر گرفتن نقش تعدیل‌گری رضایت کارکنان در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری. شماره 5، جلد پنجم، 11- 1.
    9. مالکی، محمدرضا؛ زمانی، رضا؛ ناظمی، حامد؛ شکوهی، اکبر؛ درویش‌وند، ابوالفضل؛ آتش‌بار، توحید؛ حسینی‌پور، سید مجتبی، 1395ش، نکاتی پیرامون نظام پرداخت حقوق و مزایای مدیران در بخش عمومی. ماهنامه گزارش‌های کارشناسی (مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی). شماره 73، 298 – 262 .
    10. محبی، داوود؛ مجیدی، علیرضا و شفیعی، امین، 1398ش، جرایم سازمان یافته اداری ناشی از نفوذ مدیران ارشد دولتی در حقوق ایران. فصلنامه علمی تخصصی پژوهشنامه حقوق فارس. بهار، شماره2، 61- 45 .
    11. مزینانی، محمدصادق، 1380ش، روش‌های تربیت سیاسی کارگزاران از منظر امیرالمؤمنین علی علیه السلام. حکومت اسلامی، شماره22، قم.
    12. مشتاق، زینب، 1385ش، خصوصیات یک مدیر لایق و شایسته از دیدگاه اسلام. ماهنامه توسعه مدیریت، مهر، شماره72، 24- 22 .
    13. منطقی، محسن، 1399ش، رویارویی با فساد اخلاقی مدیران از منظر امیرالمؤمنین علیه السلام. فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. پاییز وزمستان، شماره21، 100- 85 .
    14. میلر، جیسون، 1385ش، نابرابری اقتصادی. سیاحت غرب. مرداد، شماره37، 80- 67 .

    سایت

    33 . wiki. hlolbait.com(دانشنامه اسلامی) 

    34.KHAMENEI.IR .

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار